چالش دخالت‌های خارجی و امید به اتحاد شیعیان دو روی سکه انتخابات پیش‌روی عراق
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، در گفت‌وگوی ویژه جمعه شب رسانه ملی با موضوع «انتخابات عراق در تحولات پیچیده منطقه سید حمید حسینی رئیس اتحادیه رادیو و تلویزیون‌های عراق و صباح زنگنه رئیس مرکز کارشناسان اطلاعات راهبردی در عراق، ابعاد سیاسی و میدانی انتخابات پیش‌ِ رو را بررسی کردند. متن کامل این گفتگو به شرح زیر است.
مقدمه: انتخابات عراق وارد فرایند جدیدی از صبح فردا می‌شود. تبلیغات بیش از هفت هزار و ۷۰۰ کاندیدا در ۱۸ حوزه انتخابیه عراق از یازدهم مهر آغاز شده و صبح فردا ساعت هفت صبح، سکوت انتخاباتی آغاز می‌شود. اولین فرایند و اولین مرحله برگزاری انتخابات؛ یکشنبه با اخذ رأی از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نیروی امنیتی و نظامی آغاز می شود تا فرایند اخذ آرای عمومی در روز سه‌شنبه بیستم آبان‌ماه فراهم شود و آن روز انتخابات برگزار شود.
سؤال: آقای حسینی فرایند انتخابات و رقابت‌ها در عراق تا الان چطور بوده و نمای کلی از انتخابات در عراق بدهید؟
حسینی: انتخابات عراق هر چهار سال؛ این ششمین انتخاباتی است که در عراق برگزار می‌شود. بعد از سقوط صدام برای اولین بار مردم سر صندوق‌های رأی می‌روند و رأی خودشان را در صندوق می‌اندازند. تا حالا که ما ششمین انتخابات را برگزار کرده ایم. قانون عراق می‌گوید به شکل استانی نه به شکل محله‌آی. چون ما قبلاً در انتخابات قبلی، محلات بود، یعنی مثلاً نجف اشرف سه حوزه، کربلا همچنین، ولی الان کلاً شده استانی، مثلاً استان بغداد کلاً یک دایره است، نجف همچنین، کربلا همچنین. اینجا انتخابات این طور نیست که مردم شرکت کنند و امتیازی برای آنها حساب شود. آزادند می‌توانند بیایند، می‌توانند نیایند. هیچ چیزی برای آنها ساخته نشده. چیزی هم که متأسفانه اینجا هست، انتخابات را چندین روز تعطیل می‌کنند و طبیعتاً وقتی تعطیل می‌کنند، مردم به مسافرت می‌روند، وقتی مردم به مسافرت می‌روند، هیچ کس هم نیست در این مملکت بگوید شما باید تعطیل نکنید.
سؤال: هر کس باید فقط در حوزه خودش رأی بدهد و اگر مثلاً در حوزه نجف باشد یک جای دیگر برود دیگر نمی‌تواند؟
حسینی: نه فقط این. اولاً تعطیلات را که اعلام کنند، مردم هم هیچ چیز ندارند، می‌روند مسافرت. مطلب دوم این است که شما باید در آن استان باشید و در آن جا هم ثبت‌نام کرده باشید که من می‌خواهم رأی دهم، کارت رأی‌گیری را به شما می‌دهند که در این کارت رأی‌گیری به شما می‌گویند کجا باید رأی بدهی.
سؤال: آن حوزه‌ای که شما می‌خواهی رأی بیندازی پیش از این مشخص شده؟
صباح زنگنه: مشخص شده، جالب این که کسی اجاره است، رفته منطقه دیگری، نمی‌تواند در آن منطقه دیگر رأی دهد، باید بیاید در این منطقه. یعنی اینجا هر چه توانستند سخت‌گیری‌های این‌چنینی و لذا می‌بینیم نسبت انتخابات پایین می‌آید و اگر شما شنیدید که مثلاً انتخابات در عراق پایین است، به خاطر اشکالات این‌چنینی است. یکی این که برای مردم چیزی ندارد الا کسی که واقعاً برای او مهم است. قضیه انتخابات، نمایندگی و اگر خودش نرود دیگران، فاسد‌ها و افرادی می‌آیند که اگر نیاید، مشکلات به وجود بیاید. اگر این حس را نداشته باشد، مثلاً می‌رود مسافرت، چون مردم دنبال این هستند که تعطیلات باشد و به مسافرت بروند. دومین اشکال انتخاباتی است که اینها برای خود درست کردند. مثل جمهوری اسلامی ایران نیست. هر ایرانی می‌تواند یک رأی دهد هر جا؛ این طور نیست. لذا اگر نسبت انتخابات را هم دیدند پایین است تعجب نکنند.
سؤال: آقای زنگنه در انتخابات عراق، در این دوره بیش از هفت‌هزار و ۷۰۰ نفر کاندیدا شدند در ۱۸ حوزه انتخابیه. از یازدهم مهر ماه تبلیغات آنها آغاز شد، صبح فردا هم این تبلیغات پایان می یابد. گستردگی فرایند تبلیغات در استان‌ها چطور بود؟ حضور این تعداد کاندیدا آیا نسبت به دوره قبل در سال ۲۰۲۱ میلادی آیا کاهش تعداد کاندیدا‌ها یا افزایش آنها را داشتیم و کلاً نسبت به آن موقع چطور بود؟
زنگنه: این مهمترین انتخابات است. هم پرهزینه است و هم پراهمیت. پرهزینه که زیاد پول پخش می‌کنند به افرادی که الان دنبال کار می‌گردند، هم کار می‌کنند و هم چیزی برای رزق خودشان. باز هم پرهزینه از لحاظ آن چالشی که در منطقه اتفاق افتاده. آن مشکلا بزرگ اتفاق افتاده بین جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل و غیر عراق با اسرائیل و این مشکلاتی که رخ داده. این همه تحولاتی که داخل منطقه اتفاق افتاده، در نتیجه انتخابات اثر دارد یا افرادی که الان شاید قبلاً بیشتر از کسانی که رأی دهند یا مثلاً آن کسانی که می‌خواستند نامزد باشند یا چیزی شاید کم رفتند در انتخابات. الان نه، این چالش، یک حضور بیشتر می‌باشد. یعنی افرادی که می‌خواهند بروند انتخابات، شاید بیشتر باشند. باز هم آن افرادی که تحریم کردند یا تحریم‌کنندگان شاید کمتر باشد. چون قبلاً تقریباً آن افرادی که در انتخابات مشارکت داشتند تقریباً نسبت آنها ۳۰ تا ۳۵ درصد بود، بقیه آنها؛ تحریم کنندگان بودند، قبول نکردند به انتخابات بروند. الان نه، من به گمانم مشارکت بالاتر می‌شود و تیراژ و تعداد آنها بیشتر باشد.
سؤال: این هم به خاطر تنوع تعداد کاندیدا‌ها و تبلیغات آنها بوده؟ دلیل آن چه بوده که شما حس می‌کنید مشارکت بالاست؟
زنگنه: نظرسنجی به ما نشان داد یا به علت آن تحولات مختلفی که در منطقه اتفاق افتاده و آن چالشی که الان هستیم، گفتند اسرائیل شاید می‌خواهد فشار به عراق بیاورد یا زور به عراق دهد که منحنی باشد یا زیر تسلط اسرائیل یا آمریکا باشد. این چالش بزرگی برای ماست، عراقی‌ها جلوتر رفتند، نمی‌گذارند این چیز‌ها اتفاق بیفتد؟
سؤال: یعنی فشار‌های آمریکایی‌ها و احتمال فشار‌های رژیم صهیونیستی به نظر شما باعث می‌شود که مشارکت مردم در انتخابات بالاتر برود؟
زنگنه: بله، این یکی از چالش‌هاست. دومین چالش خود آمریکاست گفت: ما آن دولت‌هایی که داخل عراق دخالت می‌کنند؛ یعنی ایران و افرادی که ضد آمریکا هستند، می‌خواهیم این دولت‌ها کلاً خارج از دایره عراق باشند. این هم چالش دیگری برای ایران است. ایران می‌گوید ما اگر خارج از دایره ایران باشیم، رابطه و وابستگی خوبی داریم، سیاسی، اقتصادی و تجاری. کار دخالت نیست که به ایران فشار بیاورد. سر عراقی‌ها این کار را کند یا نکند. این هماهنگی است بین هر دوی ما. منظور آمریکا مختلف است. می‌گوید این هماهنگی نیست، دخالت‌کاری است. اگر این بشود دخالت‌کاری، آمریکا این چیز‌هایی که می‌گوید، به نظر ما دخالت است. یک چیزی که ملت عراق یعنی یک زوری به آن بدهد که ما مشترک باشیم تا آمریکا این کار‌های خود در منطقه را نکند.
سؤال: یعنی دومین نتیجه‌ای که از نظرسنجی شما بیرون آمد؛ این است که دلیل مشارکت مردم این است که مقابل سلطه‌گری امریکایی‌ها بایستند؟
زنگنه: احسنت.
سؤال: آقای حسینی در انتخابات عراق چشم‌ها به نوعی دوخته شده به پایتخت، به بغداد. جایی که از ۳۲۹ کرسی مجلس، هفتاد و یکی مال بغداد است. آن دو کرسی مال اقلیت‌های مذهبی است اگر کنار بگذاریم، ۶۹ کرسی باقی‌مانده در بغداد به نوعی انگار تعیین کننده است. حالا چه بین جریان‌های شیعه، چه بین جریان‌های اهل سنت. غالب آن که جریان‌ها و طیف شیعه است. کدام از این جریان‌ها الان رقابت بین آنها گرم‌تر است؟ در این رقابت انتخاباتی حدس می‌زنند که این جریان‌ها یا طیف‌ها در عراق بیشترین مشارکت را از مردم بگیرند و بیشترین نمود را هم امروز دارند؟
حسینی: شیعه در عراق کاری که الان پنج سال است یعنی قبل از انتخابات قبلی، کاری کرد که همان چارچوب اداره بیت شیعی که به نام اِطار التنسیقی؛ این را که درست کردند شیعیان کلاً در داخل این اطار یا چارچوب تنظیمی شیعه را که ما اینجا را به عنوان مرجعیت سیاسی می‌دانیم. مرجعیت سیاسی در این چارچوب قرار دارد و هر کس از شیعیان خارج از این چارچوب قرار گرفت، خود به خود حل و ضعیف شد. پس ما شیعیان در عراق؛ چیز خوبی که داریم این است که در تشکیلاتی به نام چارچوب منظم تنسیقی قرار گرفتیم که همه شیعیان در داخل این قرار گرفتند. این یکی از نقاط قوت شیعه است، اما در رابطه با اهل سنت و کردها؛ آنجا اختلافات زیاد است و اینها باهم اختلافات‌شان خیلی شدید است و جامعی هم ندارند. نه متأسفانه مرجعیت دینی دارند و نه مرجعیت سیاسی. شیعه الحمدلله هم مرجعیت دینی و هم مرجعیت سیاسی دارد. کردها هم همین‌طور؛ اختلاف‌شان شدید است. پس این جا نقطه قوتی که شیعه دارد، اینها در یک چارچوب هستند و اینها قبل از انتخابات باهم نامه‌ای نوشته شد به عنوان این که ما بعد از انتخابات بنشینیم و نخست وزیر را معین کنیم. طبق توافقی که خودشان کنند با شرایطی. شرایطی هم الان برای خودشان مشغول هستند، نوشته می‌شود که نخست وزیر انتخاب کنند. بغداد که ۶۹ نفر باید انتخاب شود. شیعیان اکثریت هستند و خیلی‌ها دوست داشتند که بغداد را شیعه نبینند. اینجا مثلاً اهل سنت باشند و من یادم هست حتی وقتی انفجار‌ها صورت می‌گرفت و ماشین‌ها در بغداد منفجر می‌شد، به سران شیعه عراق می گفتند، اگر می‌خواهید این ماشین‌ها منفجر نشود و کشته ندهید، نگویید ما اکثریت هستیم، بگویید ما مثلاً مثل دیگران هستیم، مثل لبنان. چرا می‌گویند شیعه ثلث است، سنی ثلث است و مارونی‌ها ثلث است. اینجا هم شما نگویید ما اکثریت هستیم، چطور نگوییم؟ جمعیت‌مان همین است، به هر حال اکثریت شیعه است و لذا این اکثریت نمایندگی تعداد خوبی را اینجا می‌آورد. طبیعتاً وقتی اینجا کرسی‌های خوبی می‌آورید، پس اکثریت در مجلس؛ بیش از ۵۰ درصد برای شیعیان خواهد بود و این تجربه خوبی است. ولی چیزی که مردم ایران باید بدانند که مشارکت در انتخابات عراق خیلی بالا نیست به دلایل مختلف و اگر شنیدند ۳۰ یا مثلاً ۳۵ درصد تعجب نکنند. این خیلی خوب است. یعنی برای ما اگر ۳۵ درصد هم بشود، خیلی خوب است. چون ما در انتخابات سابق ۱۸ درصد شرکت کردند و لذا نیرو‌هایی که شرکت خواهند کرد؛ نیروهای شیعه و اهل سنت متأسفانه یکی از گروه‌های شیعه که خارج از این اطار است، انتخابات را تحریم کرد و گفتند در انتخابات شرکت نکنید و جایز نیست شرکت کنید، ولی اهل سنت این نبود. اهل سنت برعکس خیلی قوی و خیلی هم به شکل زیادی تبلیغ می‌کنند.
سؤال: جریانی که انتخابات را تحریم کرد؛ جریان صدر است؟
حسینی: بله و به شکل خیلی قوی تبلیغ می‌کنند، در عراق هم آزادی است. جالب است مردم ایران بدانند اینجا مردم علیه انتخابات و صندوق حرف‌هایی می‌زنند. مسئولین حرف‌هایی می‌زنند که اگر جای دیگر و هر جای دیگر بود باید برود زندان، اینجا می‌زند. هیچ کس یقه کسی را نمی‌گیرد، مثلاً تقلب می‌شود.
سؤال: دقیقاً همین جا یک سؤالی هم مطرح شد از حضرت آیت‌الله سیستانی پرسیده شد درباره اهمیت حضور در انتخابات و پاسخ ایشان به سؤال در فضای عمومی عراق هم تأثیر گسترده‌ای داشت. به نظر شما آن چقدر می‌تواند تأثیر بگذارد روی حضور شیعیان در انتخابات عراق؟
حسینی: خود مرجعیت در عراق کلاً انتخابات را قبول دارد. یعنی از روز اول که صدام سقوط کرد، سازمان ملل توسط آمریکایی‌ها آمدند قانون اساسی را وضع کنند، بعداً انتخابات شود. اول قانون را بنویسند، بعداً در اختیار مردم قرار دهند و انتخابات شود. مرجع عالیقدر؛ آقای سیستانی امر فرمودند نه اول باید انتخابات شود، نماینده‌های مردم مشخص شود، بعداً قانون نوشته شود و این چرخش خیلی خوبی بود. همان روز‌های اول و آمریکایی‌ها را شکست داد توسط این فتوایی که این مرجع عالیقدر در نجف صادر کردند و لذا همیشه انتخابات در عراق سرنوشت‌ساز است. ان‌شاءالله در این انتخابات هم ما نگاه‌مان این است که ان‌شاءالله کرسی‌های اکثریت برای اتحاد شیعی، بیش از نصف خواهیم داشت که طبیعتاً وقتی این طور می‌شود هم نخست وزیر را می‌شود انتخاب کرد، هم رئیس مجلس را. چون یکی از اختیارات مجلس، رئیس جمهور را هم معین می‌کند. یعنی کلیه سه قدرت در عراق از مجلس می‌رود؛ لذا وقتی شما اکثریت در مجلس داری، مشخص است می‌تواند آن جا رأی گیری شود و تعیین کنید.
سؤال: حالا آن جریان‌هایی که باهم خیلی رقابت می‌کنند در بغداد، کدام جریان‌ها هستند؟
حسینی: چند جریان است. یکی جریان نخست وزیر عراق است که آقای سودانی است. دیگری جریان آقای مالکی است که دولت قانون است که از قبل بوده، یعنی از همان شش انتخابات بوده، ولی گروه آقای سودانی؛ اولین بار است شرکت می‌کند با نام توسعه و بازسازی. گروه سوم مثلاً صادقون است، گروه چهارم بدر است. صادقون؛ گروه مقاومت عصائب اهل‌الحق است.
سؤال: آقای خزعلی؟
حسینی: آقای خزعلی که وارد انتخابات شده، همچنین آقای عامری که بدر است، که مردم بدر را می‌شناسند. بعد قوت دوله که آقای حکیم هستند. بعد هم گروه اساس که آقای معاون اول رئیس مجلس؛ آقای مندلاوی است به عنوان اساس. همچنین کتایب حزب‌الله به عنوان قانون آمدند با عنوان حقوق شرکت کردند و گروه‌های دیگر. لذا جالب این است که انتخابات این بار غیر از انتخابات سابق است. اگر سابق مثلاً سیاسیون در یک گروه بودند و مقاومین در گروه دیگر، الان مقاومین و افرادی که در مقاومت کار می‌کنند در تمام گروه‌ها وارد شدند. یعنی الان ما در گروه آقای سودانی، در درونش نیروی مقاومت داریم و حشدالشعبی را هم داریم، در گروه آقای مالکی هم گروه مقاومت داریم، هم حشدالشعبی. در گروه آقای صادقون که خودشان مقاومت هستند؛ گروه بدر که خودشان مقاوم هستند، در درونش هم، گروه آقای حکیم همچنین نیروهای مقاومت در داخلش است. اساس هم همچنین نیروهای مقاومت. یعنی مقاومت پخش شد و در تمام گروه‌های شیعه قرار گرفت، لذا دیگر اگر آمریکا بخواهد به نیروهای مقاومت یا به حشدالشعبی لطمه بزند، نمی تواند. اینها در مسائل سیاسی کاملاً در این گروه‌ها شکل گرفتند.
سؤال: این هم از همان دل جلسات چارچوب هماهنگی شیعه آمده؟
حسینی: بله، اگر این چارچوب نبود، مصیبت بود و یکی از خیرات و برکات عراق این چارچوب است و لذا می‌بینید دشمن برای تضعیف و از بین بردن این چارچوب خیلی تمرکز کرده است.
سوال: رقابت بین احزاب و بین کاندیدا‌ها و بین حزب‌ها برای رسیدن به کرسی‌های مجلس در استان‌هایی مثل نینوا که ۳۴ کرسی و بصره ۲۵ کرسی را دارد آن جا رقابت چطورست؟
زنگنه: در عراق مشکل بزرگی برای افرادی در داخل انتخابات اتفاق می‌افتد که نمی‌توانید نظرسنجی و رای گیری بیشتری برای این چیز‌ها کنید. زیرا همه درست نیست. آن همه تبلیغات که برای ما می‌آید، این رقابتی که می‌کنند که مشکل آن رقابت این است که فشار سیاسی در داخل رقابت است و نمی‌توانند به جلو اینها را بکنند و آن هم فشار‌های خارجی یک زوری دارد و یک فشاری دارد به این چیز‌ها که محقق نمی‌شود.
سوال: به نظر شما تاثیر می‌گذارد روی کرسی‌های نمایندگان در استان‌های مختلف؟
زنگنه: تاثیرات خارجی زیاد داریم در عراق و نمی‌توانیم تاثیر هر استان یا ترکیه، یا دولت‌های مختلف یا خود آمریکا. شاید این انتخابات بشود آن طوری که آمریکا یا دولت‌های خلیج، دولت‌های عربستان خلیج می‌خواهد یا آن چیزی که ترکیه می‌خواهد، ما از این می‌ترسیم که این فشار‌های خارجی نتیجه این انتخابات را پیچ کند یا حق نباشد.
سوال: به نظرشما این احزاب مختلف، حضور مردم آیا می‌تواند معادلات را عکس کند، مانع دخالت‌ها شود؟ چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد؟
زنگنه: این پرسش خیلی عالی است. مردم می‌توانند از لحاظ قوت مشارکت در این انتخابات معادله تغییر را دهند. باز هم آن افرادی که الان تحریم می‌کنند، آن افرادی که می‌گویند ما نمی‌رویم انتخابات، آنها که تحریم کنندگان هستند، آنها هم فشاری دارند، شاید از لحظات اخیر شاید یک رای خودشان عوض باشد. یعنی بگویند که نه ما می‌رویم انتخابات.
سوال: یعنی تا روز آخر معلوم نمی‌کند، شاید افرادی که تحریم می‌کنند انتخابات را روز آخر ببرند؟
زنگنه: احسن برخی از آنها مترددند و می‌گویند برویم یا نرویم؟ بعضی که نه، من از اول می‌خواهم بروم انتخابات، آن افرادی که می‌گویند ما تحریم کنندگان هستیم یا معارضین در این انتخابات هستیم که نمی‌خواهیم برویم انتخابات، از لحظات اخیر ببینیم که چه اتفاقی می‌افتد در دولت اخیر. چرا حمله بزرگی داخل عراق نمی‌کنند که عراقی‌ها بترسند که اگر شما نرفتید انتخابات آمریکا شاید این معادله عوض را کند، معادله انتخابات یا نمره انتخابات یا افرادی که از خارج از مرز بیاورند سر ما محکوم باشد و یا دولت دست خودشان باشند، از اینها می‌ترسیم. ما عراقی هستیم و می‌خواهیم تبلیغات عراق یک فشاری بدهد، تا الان فشاری نداده است. تا الان می‌گویند شما اگر بروید انتخابات، این دموکراسی است، نمی‌خواهد به تو فشار یا زوری یا اسلحه‌ای سرت بگیرد. اجباری نیست ولی یک چیز ترسناک باید باشد که اگر نرفتند چه مشکلی پیش می‌آید، مشکل ما متاسفانه یک فعالیت روانی در عراق نداریم از لحاظ تبلیغات یا از لحاظ رای گیری.
سوال: یعنی این که در عراق یک کار تبیینی و تبلیغی برای حضور مردم در انتخابات و اهمیتش به آن شکل انجام نشده است؟ خلاء رسانه‌ای وجود دارد؟
زنگنه: خلاء رسانه‌ای این است که فقط بگوید شما اگر رفتید یا نرفتید میل خودت است. این جا ما در چالش بزرگی هستیم. چالش آمریکا و اسرائیل پیش روی ماست. نباید مخیر باشم که بروم یا نروم. باید چیزی اتفاق بیافتد که من را مجبور کند که بروم انتخابات. آقای سید یادشان است که انتخابات ۲۰۰۶ که بمب گذاری بود و بمب‌های انتحاری‌ها و آن افرادی که تهدید کردند. آن افرادی که گفتند سر مردمان بریدند، آنها گلوله زدند.
سوال: تهدید و حمله کردند؟
زنگنه: حمله بزرگ کردند. مردم رفتند انتخابات، گفتند ما می‌خواهیم همه چیز را عوض کنیم، نمی‌خواهیم وضع ما وخیم باشد، چون دوران صدام.
سوال: آقای حسینی این فشار روانی. حالا فشار رسانه‌ای را که روی عراق است به ویژه هر چقدر به انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم، انگار برنامه ریزی شده بود که در رسانه‌های مختلف فشار بیاورند برای این که تفکر خاص را قالب کنند. حالا چه از همین بعدی که آقای زنگنه گفتند چه سطح مشارکت را در عراق پایین بیاورند و یا این که بخواهند یک طیف یا جریان خاص در عراق به قولی حمایت کنند از رای آوردنش و این چقدر محسوس بوده و چه کار رسانه‌ای برای مقابله با این انجام شده، اصلا برنامه رسانه‌ای وجود داشته، اقدامی انجام شده یا نه؟
حسینی: کاری که در عراق دارد انجام می‌گیرد، باید دولت آن کسی که قدرت در دستش است، یا در رابطه با کمیسیون‌های انتخابات باید این کار را بکنند. متاسفانه اینها از سازمان ملل می‌ترسند. به خاطر این که نگویند انتخابات مثلا تایید نشود یا کذا، وقتی نگاه به خارج می‌شود، همیشه می‌لرزند و لذا هیچ اقدامی نمی‌شود. برای این که مردم مثلا بیایند شرکت کنند.
سوال: ترغیب مردم؟
حسینی: اصلا ترغیبی نیست و هیچ ترغیبی ندارند. مثلا اگر فردی یک ماه قبل تصمیم گرفت در انتخابات شرکت کند، نمی‌تواند شرکت کند. چون از چند ماه پیش کارت‌ها را تقسیم کردند و تمام شده است. به قول خودتان آمدید حادثه‌ای رخ داد و یا مثلا کار رسانه‌ای انجام دادید و مسئله‌ای پیش آمد و تصمیم عوض می‌شود و می‌خواهد بیاید در انتخابات شرکت کند.
سوال: یعنی فرآیند برگزاری انتخابات آن قدر پروسه اش طولانی و زمانبرست و خیلی پیش شروع می‌شود که اگر یکی دوماه قبل تصمیم بگیرد نمی‌تواند در انتخابات شرکت کند، چون آن کارتش صادر نشده است؟
حسینی: چون مخاطب تان ایرانی است. اگر یک هفته تعطیلات بدهند، مردم مسافرت می‌روند یا نمی‌روند، شما تهران را نگاه کن، خالی می‌شود. کجا می‌روند، می‌روند شهر‌های دیگر، ولی آن جا می‌توانند انتخابات کنند. ولی این جا نمی‌توانند انتخاب کنند، بلکه در خود شهر انتخاب بکند، الا یک جای مشخص، معین.
سوال: یعنی حتی مثلا در بغداد معلوم می‌شود که یک حوزه انتخابیه است، کنار میدان اصلی، میدان تحریر، من اسمم مثلا به عنوان یک شهروند عراقی ثبت شده است و دقیقا باید بروم همان حوزه.
حسینی: اگر مشکل اقتصادی هم دارم نمی‌توانم بروم، مثلا می‌خواهم اجاره کنم، تاکسی بگیرم، پول ندارم، کسی نیست که او را بردارد ببرد آن جا انتخابات کند. دولت اصلا در این قضیه نیست و لذا مردم متعهد شدند که هر کس می‌تواند بیاید و هر کس نمی‌تواند خداحافظ و لذا ما ۲۰۰۶ را که آقای زنگنه مثال می‌آورد، آن جا اهل سنت نیامدند و شرکت نکردند. اهل سنت تحریم کرده بودند و مرجعیت آن زمان را واجب کرد، وجوب عینی و باید همه بیایند برای انتخابات و لذا همه آمدند ولی الان این جوری نیست. الان دیگر اهل سنت همه آمدند، مشخص شد، همه آمدند برای انتخابات و از این طرف هم می‌بینیم که ترغیبی برای این که مردم بیایند برای انتخابات نیست و لذا یکی از اشکالات بزرگ خود انتخابات عراق است و مردم ایران واقعا این را نمی‌دانند و مردم ایران انتخابات شان یک جوری است که هر جا، دهات برود، شهر برود، استان دیگر برود، می‌تواند انتخاب کند از آن شهر. این جا متاسفانه مشکل دیگری که الان داریم این است که در همین مراکز انتخابی موانعی گذاشته اند، مشخص شد مثلا می‌روید آن جا می‌بینید کارتت نمی‌خواند، اسمت نیست. مشخص شد، می‌گوید برو بابا، الان من چه سودی من کردم که تا الان اسمم نیست، خداحافظ، چون چیزی برای او معین نمی‌کنند.
یک پوئنی برای او ندارد. نمی‌دانم جایی به او بگویند خدا خیرت دهد، احسن تو شرکت کردی، این شرکت نکرد. بلکه الان می‌بینید که در داخل عراق که در هیچ جای دنیا نیست علیه انتخابات جو سازی می‌کنند. بلکه می‌گویند این جا مثلا اینها همه اش از قبل تعیین شده است، کجای دنیا این جوری است که شما بیایید در رابطه با انتخابات جوسازی کنید. آن هم ماه‌ها قبل جوسازی کنید، مردم می‌گویند وقتی این جوری است و اینها خودشان نماینده‌ها را چیدند و مجلس را چیدند.
سوال: این جوسازی‌ها از طرف چه رسانه‌ها و چه افرادی صورت می‌گیرد علیه انتخابات عراق؟
حسینی: متاسفانه از همه، یعنی افرادی که تحریم کردند انتخابات که شیعه هستند. بعضی‌ها هم اهل سنت هستند که وابسته به آمریکا و کرد‌هایی که وابسته به آمریکا و اسرائیل هستند و کشور‌هایی که اکثریت را نگذارند بیایند، چون شیعه اکثریت است که اکثریت نیایند. این حرف‌ها را می‌زنند که اکثریت بیاید. کی بیاید؟ آدم‌های خودشان بیایند و امکانات می‌دهند و امکاناتی که غیر از جریان اطار ریختند، امکانات عجیبی است. مثلا نمی‌دانم در ایران شناسنامه خریداری دارد، شناسنامه ات را بفروشید که من مثلا ده میلیون شناسنامه ات را بفروشید که شما بروید با این شناسنامه رای بدهید و این جا خرید و فروش دارد.
سوال: همان بحثی که سر کارت‌های انتخاباتی خیلی داغ شد که کارت‌های انتخاباتی خرید و فروش می‌شود و بعضی از جا‌ها کارت‌های انتخاباتی را می‌خرند و می‌شکنند؟
حسینی: دو نوع است اگر می‌خواهند که شیعه شرکت نکند، می‌شکنند که شیعه نرود شرکت کند که سهم شیعه را پایین بیاورند. یا نه شما بیا به من رای بده، که من این قدر به تو پول می‌دهد، کارت هاش را می‌گیرد، روز انتخابات می‌ایستد فلان جا، بیا کارت را بگیر، یالا وارد صندوق شو، یک فیلمی است، هر جای دنیا باشید باید اینها بروند زندان.
سوال: البته در مقابل آن هم شورای عالی علمای کردستان فتوا، شورای دارالفتوی به قولی کردستان فتوا که این کار را حرام را اعلام کرد و هم شیوخ النبار نشستی داشتند و خرید و فروش کارت‌ها را محکوم کردند. داخل خود جریان‌های شیعه خیلی‌ها واکنش نشان دادند و این اقدام را تقبیح کردند و در مقابل آن ایستادند، اینها هم بوده است ولی به نظر شما تاثیرگذار بوده است؟
حسینی: دو گروه دارند انجام می‌دهند، گروه اهل سنتی که وابسته به کشور‌های خلیج فارس هستند، اینها دارند این کار‌ها را می‌کنند که کارت‌های شیعه را می‌گیرند و می‌شکنند و پول به آنها می‌دهد. الان این انتخابات پول هنگفتی را خرج کردند، جریان دیگر کردها هستند. کرد‌های اهل سنت نمی‌گذارند عرب‌ها که در مناطقی مثل موصل، مثلا خانقین و کرکوک نمی‌گذارند بیایند و اینها را در مقابل شان می‌ایستند. ولی شیعیان نمی‌رویم که اهل سنت این کار را کنیم و نه پولش را داریم این کار را کنیم و نه از لحاظ دینی هم اجازه نمی‌دهد که کارت‌های اهل سنت را بگیرم و بشکنیم. یکی از اشکالات اساسی که آمریکایی‌ها برای ما آورد و به ما چیز کرد، همین شیعه، سنت، کرد و یکی از بلا‌های ما در عراق است.
سوال: آقای زنگنه تقریبا اواخر برنامه است درباره فرستاده ویژه آمریکا ساوایا فرستاده دولت ترامپ به عراق، چه واکنش‌هایی در عراق داشتیم و حضور ساوایا را در چقدر دخالت در جریانات انتخابات در عراق می‌دانید؟
زنگنه: یکی از اشارات بزرگی است که یک نوعی از دخالت است که چرا قبل از این مدت آن را در فلسطین داخل کند.
سوال: یعنی در بازه زمانی نزدیک انتخابات آن را فرستاد، یک بحث دیگر هم است که می‌گویند چرا سفیر تعیین نشده و فرستاده ویژه آمده است؟
زنگنه: این یکمین نامه، دومین نامه می‌خواهد بگوید عراق منقوص سیادت است. سیادتی که پول نیست. نیمه سیادتی که سیادت کامل ندارد، این معنای این است.
حسینی: یعنی مستقل نیست.
زنگنه: عراق مستقل نیست و سیادت ندارد و آن سفیر فوق العاده نفرستاد داخل عراق.
سوال: فرستاده ویژه را فرستاده است.
زنگنه: این هم اهانت است برای عراق ولی مشکل ما متاسفانه که رئیس دولت ما این جور نخواستند که این اهانت است برای عراق. از اول، چند بار گفتند که نه عراق دولت کامل و دولت مستقل، الان این جوری می‌کنید.
سوال: چه نشانه‌هایی وجود دارد که بگوییم ساوایا به عنوان فرستاده ویژه آمریکا در امور عراق دارد در انتخابات دخالت می‌کند. آیا نشانه‌هایی آشکاری داریم، یک دلیل موجهی داریم که بتوانیم روی آن استناد بکنیم و بگوییم ساوایا دارد دخالت می‌کند در انتخابات عراق؟
زنگنه: نوع حادثه و نوع چیزی که رخ داد، خودش دلیل ماست. در این موقع انتخابات، دلیل به طور دقیق که بگویم مستند ندارد، یا دلیل ندارد سر این، فقط این کار تحلیلی است. آنها که تحلیلگر هستند و آن‌هایی که مراکز استراتژیک دارند که این جور تحلیل کنند که این کار یکی یعنی چیزی که می‌گویند مستقبل عراق یا آینده عراق به آن چیزی بزرگی است. یعنی کم اهمیت است برای عراق یا خود ریاست یا خود دولت عراق کم اهمیت دارد به منظور آمریکا.
سوال: آقای حسینی شما چطور تحلیل می‌کنید حضور ساوایا در عراق را؟
حسینی: ایشان می‌دانید که اصلش عراقی است. اینها اصلا کارشان این است و اینها کلا تاجر هستند و اینها کار دیپلماسی بلد نیستند و این جریانی که در آمریکا آمده و اینها الان هستند. اصلا کاری به کار دیپلماسی ندارند، اینها دنبال پول و سرکیسه کردن هستند.
سوال: مثل ویتکاف؟
حسینی: بله اینها آمدند برای جمع کردن پول و جا‌هایی قرار می‌گیرند مثل بانک مرکزی که کامل گرفتند، که هرچیزی که از بانک مرکزی بخواهید بگیرید اینها باید بدهند. اینها سرگردنه هستند و اینها تاجرند و اینها آمدند پول از عراق بگیرند و به شکل‌های مختلف دارند می‌گیرند. همان طور که از کشور‌های خلیج فارس می‌گیرند. کلا این جوری هستند و اینها هر جا بروند خرج خودشان را در آمریکا درمی آورند و جالب این است که این را اگر بگوییم واقعا مردم این را باور نکنند. مثلا یکی می‌رود با آمریکایی‌ها هماهنگ می‌کند، می‌گوید به آمریکا من را تایید کنید که من بروم مجلس، شما نیرو دارید این جا، ما را تایید کنند. آمریکا چی به او می‌گوید، ما تو را تایید می‌کنیم، تو اگر نماینده شدی، چقدر به ما می‌دهید؟ یعنی ببینید سفارت آمریکا به نماینده‌هایی که می‌گویند آقا ما را تایید کن، به کاندیدا‌ها می‌گوید چقدر، اگر شما برنده شوید چقدر به ما می‌دهید، این وضع آمریکا در منطقه است. در عراق این است. به جز جمع کردن پول و تجارت و گرفتن امکانات عراق، به چیزی دیگری فکر نمی‌کنند. الان عراق بگذار کلا نفله شود، عراق بگذار کلا داغون شود، عراق بگذار کلا با هم بجنگند و اصلا دنبال این نیستند که اینها دولت تشکیل دهند و یک امن و امانی بیاید. اینها دنبال پول درآوردن هستند. مثل آفریقا، این جا هم که عین آفریقاست که پول در بیاورند و ببرند برای خودشان و لذا عده ای از این کاندید‌ها که رفته بودند آمریکا که ما را تایید کنید. بابا شما باید به ما پول بدهید، ما داریم می‌رویم در مجلس که مدافع شما شویم. گفتند همین که است، این است وضعیت متاسفانه آمریکا در منطقه.
سوال: نامزد‌هایی که چرخش داشتند، گرایش داشتند به سمت آمریکا با این پیشنهاد شدند؟
حسینی: بعضی‌های شان الان عقب کشیدند و اینها دنبال گرفتن اقتصاد عراق هستند. نه این که دنبال این جا مثلا عراق مستقل، عراق قوی. عراق بتواند در منطقه خوب تاثیرگذار باشد، اینها نیستند. دنبال این هستند که از عراق چقدر بتواند پول بگیرند، اگر کسی به شما بگوید که اینها برای عراق پول درآوردند، دروغ است. چند برابرش پول درآوردند و بردند و خوردند و به ریش همه هم خندیدند و اینها یک غده سرطانی هستند و هرجا بروند آن مملکت را مریض می‌کند و آن مملکت را از بین می‌برد و این برای ما روز به روز دارد ثابت می‌شود در عراق که وجود آمریکا در منطقه غده سرطانی است.
سوال: یک بحث هم تحلیل گران می‌کردند این است که برنامه پنهانی که فرستاده ویژه آمریکا دارد خلع سلاح گروه‌های مقاومت در عراق است. این چقدر حدس و گمان رسانه‌ای است و چقدر عملیات میدانی؟
حسینی: این یکی از رویا‌های بزرگ آمریکاست که خیال می‌کند که این کار را می‌تواند بکند. شیعیان در عراق چهار نقطه قوت دارند که کسی نمی‌تواند این چهار نقطه قوت را دست بزند.
یکی این که ما مرجعیت دینی در عراق داریم و هیچ کس نمی‌تواند این نقطه قوت را از ما بگیرد.
دوم ما حشد الشعبی داریم و الان دویست هزار نفر مسلح و با بودجه مملکت قوی هستند.
یکی این که همسایه شرقی مثل ایران هفتصد کیلومتر پشت ما ایستاده است و ما به آن تکیه دادیم، قوی مشخص شد، نمی‌گذارد آمریکا در عراق هر کاری که می‌خواهد کند و انجام دهد.
یک نقطه قوت دیگر اکثریت مردم عراق است. اکثریت عراق شیعه است. نمی‌توانند حاکمیت شیعه را از دست عراق در بیاورند.
این ها علیه این چهار نقطه کار می‌کنند که اینها را بتوانند تضییع کنند که اگر دیدیم علیه عراق که از ایران جدا کنند به خاطر این نقطه قوت ماست. اگر ببینید حمله کردند به مرجعیت، چون می‌خواهند ما را از مرجعیت جدا کنند. چون می‌دانند مرجعیت نقطه قوت ماست. هر چه که حشد الشعبی که می‌خواهند منحل کنند، که کور خواندند و نمی‌توانند. یادم است حاج قاسم وقتی شهید شد، تعداد حشد الشعبی ما دو هزار نفر بود، الان ما از دویست هزار گذشتیم، با نبود حاج قاسم تعداد حشدالشعبی ما دویست هزار نفر شدند، قوی هم شدیم.